Życzenia świąteczne
- Szczegóły
Z okazji Świąt Bożego Narodzenia składam najlepsze życzenia zdrowia, spokoju i radości, a w Nowym Roku - wielu sukcesów osobistych i zawodowych.
prof. dr hab. Iwona Hofman
Przewodnicząca RTN PAN

Komunikacja w nauce. Komunikowanie wiedzy. Rola towarzystw naukowych
- Szczegóły
Komunikacja w nauce. Komunikowanie wiedzy. Rola towarzystw naukowych
Wydawca
Warszawa: Rada Towarzystw Naukowych przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk,
Opis
Komunikacja w nauce, komunikowanie naukowe, komunikowanie wiedzy, dystrybucja wiedzy, upowszechnianie nauki to tylko kilka określeń niesłusznie utożsamionych procesów, które obecnie, w relatywnie krótkim czasie kumulują zainteresowania badaczy, a przede wszystkim świadomą część opinii publicznej. Co to znaczy świadomą i czego świadomą? Myślę o odbiorcach/użytkownikach wszystkich rodzajów mediów rozpoznających mechanizmy manipulacji, zakłamanie obrazu medialnego rzeczywistości, dezinformację. W tym aspekcie komunikowanie naukowe zyskało na znaczeniu wskutek zaburzenia struktury informacji podczas pandemii Covid-19. W 2022 roku dezinformacja stała się dramatycznie weryfikowanym narzędziem wojny hybrydowej. Komunikowanie naukowe może być (i jest coraz częściej) rozumiane jako swoista odmiana informacji spełniającej medioznawcze kryteria wartości komunikatu, tj. – rzetelność, odpowiedzialność, istotność, aktualność, związek z sytuacją odbiorcy, a wiec przydatność. Taką miarą, zmodyfikowaną standardami badań w dyscyplinach naukowych, można oznaczać komunikaty naukowe w postaci każdej wypowiedzi wynikającej z wiedzy i kompetencji badaczy. Zapotrzebowanie na komunikowanie naukowe i komunikowanie wiedzy stale rośnie, bo wzrasta poziom edukacji i aspiracji poznawczych społeczeństwa. Jednocześnie, do dyskursu medialnego i publicznego przenikają komunikaty „szamańskie”, nie mające żadnych podstaw racjonalnych. Drogą do zmiany proporcji pomiędzy komunikatami naukowymi i nie-naukowymi jest upowszechnianie nauki i dystrybucja wiedzy. Jak każdy proces komunikowania mogą one zachodzić poziomo i pionowo, tzw. rozprzestrzeniać się w określonym środowisku (czy bańce informacyjnej?), przy zachowaniu równości dla każdego nadawcy lub pomiędzy specjalistami a m.in. pracownikami, hobbystami, studentami, uczniami. Upowszechnianie stało się czynnikiem społecznego funkcjonowania np. towarzystw naukowych.
(ze Wstępu)
Konferencja Przyszłość towarzystw naukowych w świetle postanowień ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
Autor
Iwona Hofman (oprac.) , Karolina Burno-Kaliszuk (oprac.) , Sylwia Skotnicka (oprac.)
Wydawca
Warszawa: Rada Towarzystw Naukowych przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk,
Opis
Konferencja „Przyszłość towarzystw naukowych w świetle postanowień ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce” odbyła się 28 listopada 2019 roku w Warszawie. Uczestniczyło w niej blisko 80 przedstawicieli wszystkich rodzajów towarzystw i stowarzyszeń. Referaty programowe wygłaszali: prof. dr hab. Zbigniew Kruszewski, prof. dr hab. Stanisław Kunikowski, prof. dr hab. Iwona Hofman. Następnie odbyły się cztery panele według podziału: towarzystwa ogólne i regionalne, towarzystwa w naukach społecznych i humanistycznych (panel pierwszy prowadzony przez dr hab. Dianę Pietruch-Reizes, prof. UJ), towarzystwa w naukach biologicznych i rolniczych (panel drugi prowadzony przez prof. dr. hab. Andrzeja Grzywacza), towarzystwa w naukach ścisłych i technicznych, stowarzyszenia naukowo- techniczne Naczelnej Organizacji Technicznej (panel trzeci prowadzony przez prof. dr. hab. Wiesława Nagórko), towarzystwa w naukach medycznych (panel czwarty prowadzony przez prof. dr. hab. Zbigniewa Czernickiego). Wszystkie wystąpienia i głosy w dyskusji zostały zamieszczone w publikacji. Znajduje się w niej również dokument zatytułowany „Stanowisko Rady Towarzystw Naukowych w sprawie ustawowego uregulowania działalności społecznego ruchu naukowego i naukowo-technicznego w Polsce”, przekazany 17 grudnia 2019 roku dr. Jarosławowi Gowinowi, Ministrowi Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Znaczenie tego dokumentu wyraża się w determinacji i kontynuacji inicjatyw środowiska naukowego reprezentowanego przez towarzystwa, zwracających uwagę opinii publicznej na marginalizowanie społecznego ruchu naukowego.
We wstępie do ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce wymieniono zasady i wartości charakteryzujące status i działanie podmiotów nauki przez pryzmat „szlachetnej działalności człowieka” oraz „fundamentalnej roli nauki w tworzeniu cywilizacji”. Rolą podmiotów nauki jest stymulowanie do poznawania prawdy, przekazywania wiedzy, tworzenia kultury badawczej, współkształtowania standardów moralnych, dbałość o autonomię dziedzin i dyscyplin naukowych. Rolę tę spełniają na przestrzeni wieków towarzystwa i stowarzyszenia naukowe przez ustawodawcę pomijane. Ten zapis, dając podstawy do dyskusji konferencyjnych, zapoczątkował proces weryfikowania statusu towarzystw w świetle ustawy. Podkreślmy: w świetle ustawy, bowiem w ocenie międzynarodowego środowiska naukowego, społeczny ruch naukowy w Polsce, którego emanacją są towarzystwa i stowarzyszenia, posiada prestiż wiarygodnego partnera korporacyjnego i sieciowego. Punktami odniesienia w dyskusji były także wykazy czasopism naukowych i zrecenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych oraz wydawnictw publikujących zrecenzowane monografie naukowe (komunikaty MNiSW odpowiednio z dnia 31 lipca 2019 roku i 18 stycznia 2019 roku; skorygowane w grudniu 2019 roku).
(z Wprowadzenia)
Społeczny ruch naukowy w procesie zmian
Autor
red. nauk. Iwona Hofman , red. nauk. Zbigniew Kruszewski
Wydawca
Warszawa: Rada Towarzystw Naukowych przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk,
Opis
Społeczny ruch naukowy jako istotny element krajobrazu nauki i życia zbiorowego charakteryzuje się wielością celów, funkcji i form. Stowarzyszenia naukowe prowadzą działalność, dostosowując się do warunków społecznych, politycznych i technologicznych, odgrywając różne role. Uzasadnia to potrzebę namysłu nad społecznym ruchem naukowym w procesie zmiany. Wynikiem tej refleksji jest monografia pt. Społeczny ruch naukowy w procesie zmiany. Ukazano w niej organizacje naukowe jako wynik i jednocześnie czynnik zmiany społecznej, uwzględniając szereg problemów szczegółowych, m.in. przemiany towarzystw naukowych, realizowane przez nie funkcje, różnorodność celów i form działania oraz przyszłość społecznego ruchu naukowego.(...)
W monografii ukazano wkład społecznego ruchu naukowego w rozwój nauki w Polsce. Towarzystwa naukowe odgrywają istotną rolę w systemie kultury i nauki oraz przyczyniają się do rozwoju regionów, powodując zmiany społeczne lub wykorzystując szanse powstałe w ich wyniku. Dlatego też istnieje pilna potrzeba otoczenia tych organizacji opieką państwa, w tym zabezpieczenia ich odrębnymi unormowaniami ustawowymi.
(z Wprowadzenia)
Społeczny wymiar działalności towarzystw naukowych
Autor
red. nauk. Iwona Hofman , red. nauk. Jerzy Błażejowski , red. nauk. Andrzej Kansy
Wydawca
Warszawa: Rada Towarzystw Naukowych przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk,
Opis
Książka zawiera najnowsze ustalenia na temat działalności i roli towarzystw naukowych w krajobrazie nauki polskiej. […] Wyróżnia je to, że są stowarzyszeniami dobrowolnymi, samorządnymi i działającymi pro bono, m.in. prowadząc badania naukowe i upowszechniając ich wyniki. […] Monografia Społeczny wymiar działalności towarzystw naukowych stanowi ważne źródło wiedzy na temat wciąż mało znanego oraz niedocenianego przez państwo i samorządy, a przecież znaczącego odcinka integracji naukowej i życia społecznego, jakimi są towarzystwa naukowe.
Z recenzji ks. prof. dr hab. Henryka Seweryniaka
XI Kongres Ekonomistów Polskich – wyjątkowe wydarzenie w świecie nauki i gospodarki
- Szczegóły
XI Kongres Ekonomistów Polskich – wyjątkowe wydarzenie w świecie nauki i gospodarki
W dniach 4-5 grudnia 2025 r. odbył się XI Kongres Ekonomistów Polskich pod hasłem EKONOMIA I GOSPODARKA W CZASACH NIEPEWNOŚCI, jedno z najważniejszych wydarzeń w kalendarzu środowiska ekonomistów. Kongres to okazja do podjęcia dyskusji nad największymi wyzwaniami współczesnej ekonomii i gospodarki, które kształtują naszą rzeczywistość.
Tegoroczna tematyka Kongresu poświęcona była analizie dynamicznych zmian globalnych, takich jak kryzysy gospodarcze, transformacja cyfrowa, zmiany klimatyczne oraz wyzwania geopolityczne. Wybitni eksperci, praktycy oraz przedstawiciele społeczności akademickiej podzielili się swoimi spostrzeżeniami i przedstawili innowacyjne rozwiązania, które mogą wspierać rozwój w czasach niepewności. Szczególną wartość Kongresu stanowiły rekomendacje wspierające zrównoważony rozwój oraz poprawę konkurencyjności gospodarki zarówno w Polsce, jak i na arenie międzynarodowej.
Koncepcja XI Kongresu Ekonomistów Polskich została opracowana przez Radę Programową, będącą szeroką reprezentacją środowiska ekonomistów, w skład której wchodzą nie tylko osoby związane z Polskim Towarzystwem Ekonomicznym i jego Radą Naukową. Kongres został pomyślany jako otwarte forum dla wszystkich ekonomistów – zarówno zrzeszonych w PTE, jak i niezwiązanych z organizacją. Stanowił wyjątkową okazję do wymiany poglądów między teoretykami a praktykami, ekonomistami reprezentującymi różnorodne ośrodki akademickie i nurty myśli ekonomicznej oraz przedstawicielami innych dyscyplin naukowych.
W wyniku szerokiej debaty sformułowano zestaw kluczowych postulatów, które stanowią propozycję kierunków działań dla decydentów, środowisk akademickich i gospodarczych. Ich realizacja może przyczynić się do zwiększenia odporności polskiej gospodarki, wzmocnienia jej konkurencyjności oraz zapewnienia dobrobytu społecznego w duchu solidarności międzypokoleniowej.
Deklaracja Poznańska przyjętą na zakończenie XI Kongresu Ekonomistów Polskich:
Konferencja: „Słownik polskich towarzystw naukowych”
- Szczegóły
Konferencja: „Słownik polskich towarzystw naukowych”
Z inicjatywy prof. dr hab. Iwony Hofman Przewodniczącej Rady Towarzystw Naukowych przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk oraz Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i Instytutu Interdyscyplinarnych Badań Historycznych Uniwersytetu Kaliskiego, odbyła się 28 października 2025 roku w budynku Rektoratu Uniwersytetu Kaliskiego im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego, przy pl. Bogusławskiego 2, konferencja poświęcona „Słownikowi polskich towarzystw naukowych” oraz słownikowej działalności stowarzyszeń naukowych, jak również posiedzenie wyjazdowe Rady Towarzystw Naukowych.
Program konferencji:
11.00 – Otwarcie konferencji
11.20 – Kalisz w historycznym przekroju. Urbanistyka i architektura w badaniach humanistycznych. Wątek „Słownika architektów, budowniczych i planistów Kalisza” – prof. UK dr hab. Makary Górzyński
11.40 – Regionalne słowniki biograficzne jako świadectwo działalności polskich towarzystw naukowych – dr Bogumiła Celer
12.00-12.20 Przerwa na filiżankę kawy
12.20 – Włocławski słownik biograficzny – przykład edytorskiej inicjatywy Włocławskiego Towarzystwa Naukowego – prof. dr hab. Stanisław Kunikowski
12.40 – Nowa edycja „Słownika polskich towarzystw naukowych” – prof. UK dr hab. Krzysztof Walczak
13.00 – Posiedzenie Rady Towarzystw Naukowych PAN
14.00 – Spacer po śródmieściu Kalisza
15.00 – Obiad

Konsultacje procesu zmiany statusu towarzystw
- Szczegóły
Konsultacje procesu zmiany statusu towarzystw
15 października 2025 roku prof. dr hab. Iwona Hofman na zaproszenie min. Karoliny Zioło-Pużuk uczestniczyła w konsultacjach procesu zmiany statusu towarzystw.
Posiedzenie Podkomisji stałej do spraw Nauki i Szkolnictwa Wyższego z udziałem członków Prezydium RTN PAN
- Szczegóły
Posiedzenie Podkomisji stałej do spraw Nauki i Szkolnictwa Wyższego z udziałem członków Prezydium RTN PAN
8 lipca 2025 roku odbyło się posiedzenie Podkomisji stałej do spraw Nauki i Szkolnictwa Wyższego, w którym udział wzięli członkowie Prezydium RTN PAN. W posiedzeniu uczestniczyła dr Karolina Ziolo-Pużuk, sekretarz stanu MNiSW, przedstawiciele Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Konferencji Rektorów Akademickich Szkól Polskich, Parlamentu Studentów RP, Krajowej Reprezentacji Doktorantów. Przewodnicząca Rady, prof. dr hab. Iwona Hofman omówiła podstawowe zagadnienia związane z funkcjonowaniem towarzystw naukowych w Polsce, w tym m.in. : utrzymanie zasobów archiwalnych i bibliotek, ocenę czasopism naukowych, aktywność konferencyjną i w zakresie współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym, udział młodych badaczy w działalności naukowej towarzystw. Przedstawiła także postulaty nowelizacji ustawy o nauce i szkolnictwie wyższym w zakresie podmiotowości towarzystwa naukowych. W wyniku dyskusji zwrócono uwagę na szczególne miejsce towarzystw naukowych w rozwoju młodych badaczy, potencjał ekspercki towarzystw, udział towarzystw w ewaluacji podmiotów naukowych. Ministra dr K. Zioło-Pużuk odniosła się do postulatów RTN.
Posiedzenie Prezydium RTN
- Szczegóły
Posiedzenie Prezydium RTN
31 marca odbyło się posiedzenie Prezydium RTN w poszerzonym składzie (udział wzięli członkowie zespołu opracowującego kryteria naukowości towarzystw; zespołem kieruje prof. dr hab. Andrzej Grzywacz), w którym uczestniczyła dr Dorota Olko, posłanka na Sejm X kadencji i przewodnicząca sejmowej Podkomisji stałej do spraw nauki i szkolnictwa wyższego. Podczas posiedzenia przedstawiono najważniejsze problemy związane z ustabilizowaniem towarzystw naukowych jako podmiotów polityki naukowej państwa. Przewodnicząca Rady, prof. dr hab. Iwona Hofman omówiła projekt ustawy o towarzystwach naukowych oraz postulaty Rady do nowelizacji ustawy o nauce i szkolnictwie wyższym z 2018 roku.
Strona 1 z 8