REGULAMIN RADY TOWARZYSTW NAUKOWYCH
1.1. Rada Towarzystw Naukowych, zwana dalej „Radą”, jest społecznym, ogólnopolskim organem przedstawicielskim towarzystw naukowych o statusie komitetu problemowego, o którym mowa w art. 37 § 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 2020 r. poz. 1796 ze zm.) i działa na podstawie ustawy o PAN, Statutu PAN oraz uchwały nr 1/2023 Prezydium Polskiej Akademii Nauk z dnia 24 stycznia 2023 r. w sprawie utworzenia komitetów problemowych i rad przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk na kadencję 2023-2026, zwaną dalej Uchwałą.
1.2. Do zadań Rady w szczególności należy:
1) prowadzenie działań związanych z wypracowaniem rozwiązań prawnych dot. statusu towarzystw i stowarzyszeń naukowych i naukowo-technicznych oraz systemu finansowania społecznego ruchu naukowego w Polsce,
2) współdziałanie z ministrem właściwym do spraw edukacji i nauki w sprawach finansowania i rozwoju społecznego ruchu naukowego oraz dostosowania rozwiązań prawnych i systemu finansowania społecznego ruchu naukowego w Polsce do przepisów w Unii Europejskiej,
3) ustalenie kryteriów uznawania towarzystw i stowarzyszeń za naukowe, z weryfikacją aktualnego wykazu towarzystw i stowarzyszeń naukowych,
4) rozwinięcie współdziałania z towarzystwami i stowarzyszeniami naukowymi i naukowo-technicznymi NOT m. in. poprzez współudział w organizacji konferencji, patronaty itp.
2.1. W skład Rady wchodzi nie więcej niż 35 członków, w tym:
1) przedstawiciele towarzystw ogólnych i regionalnych,
2) przedstawiciele specjalistycznych towarzystw naukowych, działających w obszarze:
- nauk humanistycznych i społecznych,
- nauk biologicznych i rolniczych,
- nauk ścisłych i nauk o ziemi,
- nauk technicznych,
- nauk medycznych,
- federacji towarzystw nauk medycznych,
- federacji stowarzyszeń naukowo-technicznych NOT,
3) przedstawiciel Prezesa Akademii.
2.2. W skład Rady wchodzą także członkowie Polskiej Akademii Nauk i członkowie Akademii Młodych Uczonych, którzy zgłoszą akces do udziału w pracach Rady, niewliczani w ustaloną liczbę 35 członków Rady.
2.3. Przewodniczącego oraz członków Rady powołuje Prezydium Akademii.
2.4. Skład Rady, liczbę członków i zasady wybory kandydatów na członków Rady określają załączniki nr 8 i nr 10 do Uchwały nr 1/2023 z dnia 24 stycznia 2023 r. oraz załącznik nr 8 do Uchwały nr 9/2023 z 21 lutego 2023
2.5. Członków Rady powołuje Prezydium Akademii, na wniosek Prezesa Akademii stosownie do postanowień art. 37 ust. 3 ustawy o PAN i postanowień § 2 pkt. 1 - 4 oraz § 3 pkt. 1 - 3 załącznika nr 10 do Uchwały Prezydium PAN nr 1/2023 z dnia 24 stycznia 2023 r.
2.6. W razie kontynuacji działalności Rady przez okres przekraczający dwie kadencje, ta sama osoba nie może pełnić funkcji przewodniczącego Rady dłużej niż dwie następujące po sobie kadencje.
2.7. W szczególnych przypadkach, po uzyskaniu zgody Prezesa Akademii osoba, o której mowa w ust. 2.6. może kandydować na trzecią kadencję.
2.8. Tryb wyboru, odwołanie i rezygnacje oraz niemożność pełnienia funkcji zastępcy przewodniczącego Rady określa § 8, § 9 i § 10 Załącznika nr 10 do Uchwały Prezydium PAN nr 1/2023 z dnia 24 stycznia 2023 r.
2.9. Organami Rady są: Przewodniczący i Prezydium Rady.
2.10. W skład Prezydium Rady wchodzą: 1) przewodniczący, 2) 2 zastępcy przewodniczącego, 3) 5 członków Rady, 4) sekretarz.
2.11. Osoby wybrane w skład Rady uczestniczą w pracach Rady osobiście.
2.12. Kandydatury do uzupełnienia składu Rady w trakcie kadencji mogą zgłaszać Prezes Akademii, Wiceprezesi Akademii, dziekani wydziałów, inni członkowie Prezydium Akademii lub Prezydium Rady.
3.1. Do obowiązków Rady należy:
1) reprezentowanie społecznego ruchu naukowego, skupionego w towarzystwach naukowych, działających w ramach w/w grup towarzystw naukowych, federacji lub związków towarzystw naukowych, będąc wyrazicielem jego dążeń, osiągnięć i opinii wobec władz publicznych, instytucji naukowych oraz innych podmiotów krajowych i zagranicznych,
2) występowanie - jako partner społeczny - w konkretnych sprawach towarzystw naukowych, ich grup, federacji i związków towarzystw naukowych – na ich wniosek - do władz publicznych oraz innych organów i instytucji państwowych,
3) wspieranie towarzystw naukowych, ich grup, federacji i związków towarzystw naukowych w ich działalności na rzecz podtrzymywania i pielęgnowania tradycji narodowej oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej, a także realizacji innych celów,
4) wyrażanie opinii w sprawach przedstawionych jej przez ministra właściwego do spraw nauki oraz inne organy władzy i administracji publicznej,
5) wyrażanie stanowiska w sprawach przedstawionych jej do zaopiniowania projektów aktów prawnych dotyczących nauki, edukacji i kultury,
6) inspirowanie i promowanie sprawy współpracy krajowych towarzystw naukowych z zagranicznymi i międzynarodowymi towarzystwami i organizacjami naukowymi,
7) wypowiadanie się w sprawie zasad finansowania z budżetu państwa działalności społecznego ruchu naukowego,
8) ustalanie kryteriów uznawania towarzystw za naukowe,
9) podejmowanie innych działań wynikających z potrzeb społecznego ruchu naukowego,
10) wykonywanie innych zadań wynikających z usytuowania Rady.
3.2. Rada corocznie składa Prezesowi Polskiej Akademii Nauk sprawozdanie ze swojej działalności, a co najmniej raz w okresie kadencji przedstawia na posiedzeniu Prezydium Akademii informację o realizacji zadań, dla podjęcia których została powołana.
4.1. Zebrania plenarne Rady zwoływane są co najmniej 2 razy w roku lub w miarę potrzeby, przez przewodniczącego Rady z własnej inicjatywy, na wniosek Prezydium Rady lub 1/3 ogólnej liczby członków Rady, z dopuszczeniem środków komunikacji elektronicznej. Pierwsze w kadencji zebranie plenarne Rady, poświęcone przyjęciu programu prac Rady na okres kadencji, zwołuje Prezes Polskiej Akademii Nauk.
4.2. Do zadań Prezydium Rady należy kierowanie pracami Rady w okresie między zebraniami plenarnymi Rady, przygotowywanie projektów uchwał, planów pracy i sprawozdań z działalności Rady oraz podejmowanie decyzji w sprawach przekazanych przez zebranie plenarne Rady lub przez władze Akademii, o ile decyzje te nie wymagają akceptacji zebrania plenarnego Rady.
4.3. Posiedzenia Prezydium Rady odbywają się co najmniej trzy razy w roku. Na posiedzenia Prezydium Rady przewodniczący może zapraszać inne osoby.
4.4. Przewodniczący Rady zwołuje zebrania plenarne i zebrania Prezydium Rady, z dopuszczeniem środków komunikacji elektronicznej, przewodniczy tym zebraniom, kieruje bieżącą pracą Rady oraz reprezentuje Radę na zewnątrz. W razie nieobecności przewodniczącego zastępuje go upoważniony zastępca przewodniczącego.
4.5. Tryb wyboru, odwołanie i rezygnacje oraz niemożność pełnienia funkcji zastępcy przewodniczącego Rady określa § 12, § 13 i § 14 Załącznika nr 10 do Uchwały Prezydium PAN nr 1/2023 z dnia 24 stycznia 2023 r.
5.1. Uchwały Rady i jej Prezydium podejmowane są zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy ogólnej liczby członków Rady lub jej Prezydium. W przypadku równej ilości głosów za i przeciw rozstrzyga głos przewodniczącego. W przypadku braku quorum zaproponowaną i przegłosowaną na zebraniu plenarnym lub Prezydium uchwałę przesyła się do nieobecnych członków Rady lub członków Prezydium Rady celem uzyskania ich stanowiska w rozpatrywanej sprawie. Po przeprowadzeniu takiego głosowania Uchwałę zebrania uznaje się za ważną jeżeli, łącznie w głosowaniu na posiedzeniu Rady lub zebraniu Prezydium Rady i głosowaniu korespondencyjnym, zwykła większość wypowiedziała się za podjęciem tej uchwały.
5.2. Uchwały i stanowiska Rady i Prezydium Rady zawierają informację umieszczoną na końcu uchwały/stanowiska o następującej treści: „Uchwała wyraża poglądy Rady Towarzystw Naukowych przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk i nie powinna być utożsamiana ze stanowiskiem Polskiej Akademii Nauk”.
5.3. Przewodniczący Rady może od członka Rady, który nie uczestniczy w pracach Rady, zażądać wyjaśnienia przyczyn jego absencji. Jeżeli członek Rady nie usprawiedliwi swojej nieobecności w pracach Rady, to Przewodniczący Rady może zwrócić się do Prezydium Akademii o skreślenie z listy członków Rady osoby niewykonującej bez usprawiedliwionej przyczyny swoich obowiązków.
6.1. Rada, na wniosek Prezydium Rady, może powoływać komisje, sekcje lub zespoły dla realizacji określonych zadań. Przewodniczącymi komisji, sekcji lub zespołów mogą być tylko osoby będące członkami Rady na daną kadencję. Ich wyboru dokonuje zebranie plenarne Rady.
6.2. Składy osobowe komisji, sekcji lub zespołów są powoływane w trybie określonym przez zebranie plenarne Rady.
7. Zmiana przewodniczącego Rady, członków Prezydium Rady i pozostałych członków Rady w czasie trwania kadencji jest możliwa na zasadach, o których mowa w §§ 10, 11, 13 i 14 załącznika nr 10 do uchwały nr 1/2023 Prezydium PAN z 24 stycznia 2023 r.
8. Zmiany regulaminu dokonywane są w takim samym trybie, jak przyjęcie i zatwierdzenie Regulaminu.
9. Niniejszy regulamin wchodzi w życie po uchwaleniu przez Radę, z dniem zatwierdzenia przez Prezesa Polskiej Akademii Nauk.